علت زردی نوزادان
علت زردی نوزادان و روش‌های تشخیص و درمان آن
زردی یکی از شایع‌ترین عارضه‌های دوران تولد و نوزادی است که در این مطلب میتوانید به شکلی کامل با دلیل و عامل ایجاد زردی در نوزاد، ارتباط شیردهی با زردی، عوامل افزایش‌دهندۀ احتمال وجود زردی در نوزادان، تشخیص وجود زردی در نوزاد تازه متولدشده، درمان زردی یا یرقان نوزاد و موارد نیازمند تماس با پزشک در رابطه با این عارضه آشنا شوید.
هیپربیلی‌روبینمی نوزادی یا ایکتر نوزادی به معنی زرد شدن رنگ پوست نوزادان می‌باشد. تمام نوزادانی که به دنیا می‌آیند، دچار درجاتی از بالا رفتن سطح بیلی‌روبین خون می‌شوند (یعنی بیش از ۲ میلیگرم بر دسی‌لیتر)، اما تنها نیمی از نوزادان زردی قابل مشاهده پیدا می‌کنند که در سطح بالای ۵ میلیگرم بر دسی‌لیتر قابل مشاهده است (در بزرگسالان وقتی بیلی‌روبین به ۲ میلیگرم بر دسی‌لیتر می‌رسد، زردی آشکار می‌گردد). نوزاد ترم در پزشکی به نوزادانی گفته می‌شود که ۳۷ هفته یا بیشتر را در رحم مادر گذرانده باشند. درصد زردی در نوزادان زودرس به ۸۰٪ کل نوزادان می‌رسد.
درصد زیادی از نوزادان فول‌ترم، یعنی نوزادانی که در زمان طبیعی زایمان به دنیا آمده‌اند، در طول یک یا دو هفتۀ اول زندگی، یک ته‌مایۀ زرد رنگ در پوستشان دارند که زردی یا یرقان نامیده می‌شود. واقعیت این است که تمام نوزادان تا حدی زردی دارند، اما ممکن است همیشه قابل مشاهده نباشد.
برای بیشتر نوزادان، این یک عارضۀ موقتی و بی‌خطر است که خودبه‌خود یا با درمان‌های ساده رفع می‌شود. اما در برخی موارد نادر، زردی بسیار جدی‌تر می‌شود، بنابراین مهم است که مراقب کودکتان باشید تا از وقوع هر گونه مشکلی پیشگیری کنید.
نشانه‌های زردی یا یرقان نوزادان
زرد شدن پوست و قسمت سفید چشم‌ها که معمولاً در روز دوم و چهارم بعد از تولد رخ می‌دهد از نشانه‌های اصلی یرقان است.
برای بررسی وضعیت زردی کودک به آرامی پیشانی یا بینی نوزاد را فشار دهید. اگر پوست هنگام وارد کردن فشار زرد باقی بماند، احتمال آن وجود دارد که نوزاد به نوع خفیفی از این بیماری مبتلا باشد. اگر نوزاد به یرقان مبتلا نباشد، رنگ پوست در زمان فشار کمی روشن‌تر از رنگ طبیعی به نظر خواهد رسید. برای بررسی وضعیت زردی نوزاد بهتر است که در هنگام روز و زیر نور طبیعی قرار داشته باشید.
دلیل و عامل ایجاد زردی نوزاد
سطح بالای یک رنگ‌دانه در خون به نام بیلی‌روبین باعث زردی پوست می‌شود. خون انسان حاوی بیلی‌روبین است و بیلی‌روبین یکی از محصولات جانبی شکستن گلبول‌های قرمز پیر است. کبد به طور طبیعی، بیلی‌روبین را از خون خارج می‌کند و بعد بدن از طریق مدفوع آن را دفع می‌کند. در طول بارداری، کبد مادر، بیلی‌روبین بدن جنین را دفع می‌کند. پس از تولد، مدتی طول می‌کشد تا کبد نوزاد کار خودش را شروع کند. در نتیجه، رنگ‌دانه در خون نوزاد تجمع پیدا می‌کند و پوست نوزاد، ته‌رنگ زرد ناشی از یرقان به خود می‌گیرد. این نوع زردی که زردی فیزیولوژیک نامیده می‌شود، معمولاً در روز دوم یا سوم زندگی نوزاد روی پوستش ظاهر می‌شود و طی دو هفته خودبه‌خود از بین می‌رود.
در نوزادان زودرس، زردی در روز پنجم تا هفتم زندگی به اوج خود می‌رسد و ممکن است رفع شدن آن تا دو ماه طول بکشد. رنگ زرد معمولاً ابتدا در صورت نوزاد ظاهر می‌شود و سپس به سمت پایین حرکت می‌کند تا به گردن و قفسۀسینه و پایین‌تر برسد. در موارد نادر نیز زردی می‌تواند تا انگشتان پای کودک پیش برود.
چه زمانی باید برای زردی نوزادان به پزشک مراجعه کرد؟
بیشتر بیمارستان‌ها پیش از مرخص کردن مادر و نوزاد طبق دستورالعمل های خاص خود نوزاد را از نظر وجود یا عدم وجود زردی بررسی می‌کنند. توصیه می‌شود که تا زمانی که نوزاد در بیمارستان است هر ۸ تا ۱۲ ساعت یکبار نوزاد از این نظر بررسی شود.
علائم نشان‌‌‌دهنده‌ی شدت زردی و مشکلات ناشی از افزایش مقدار بیلی روبین است. در صورت بروز و مشاهده‌ی عوامل زیر با پزشک تماس بگیرید:
پوست نوزاد زردتر شود.
پوست ناحیه‌ی شکم، بازو و پاها زرد به نظر برسد.
سفیدی چشم‌های نوزاد زرد رنگ شود.
نوزاد مدام بی‌حال، خسته و بیمار به نظر برسد و یا بیدار کردن او سخت باشد.
نوزاد وزن گیری نداشته و یا به خوبی غذا نخورد.
گریه‌های نوزاد گوشخراش باشد.
و بروز دیگر علائم و نشانه‌هایی که برای والدین نگرانی ایجاد می‌کند.
